މާލެ
ފައިނު
އިމްސާކް
04:14
04:14
ފަތިސް
04:34
04:34
އިރުއަރާ
05:52
05:52
މެންދުރު
12:09
12:12
އަޞްރު
15:32
15:35
މަޣްރިބް
18:17
18:22
ޢިޝާ
19:35
19:41
ފޮޓޯ: އިންޓަރނެޓް

ކޮވިޑް19 އާއި ގުޅޭގޮތުން ދަރިފުޅު ސުވާލު ކުރޭތަ؟

އަޙްމަދު ޝަރީފް

ދުނިޔޭގައި ހަލުވި ކަމާއިއެކު ފެތުރެމުންދާ ކޮވިޑް 19ގެ ސަބަބުން މުޅި ދުނިޔޭގެ ހާސްކަމެއްގެ ތެރޭގައިވާއިރު މިކަމުގެ އެންމެ ނޭދެވޭ އަސަރެއްކުރާނެ އެއްބަޔަކީ ކުޑަކުދިންނެވެ. އާއިލާގެ އެއްމެން އެއްވެ ގެއިންބޭރަށްވެސް ނުގޮސް ތިބޭ ތިބުމާއިމެދު އެކުޑަކުޑަ ސިކުނޑީންވެސް ވިސްނާނެކަމީ ޝައްކެއް އޮތްކަމެއް ނޫނެވެ. " މަންމާ! ކީއްވެތަ މިހާރު ބީޗަށް ނުދަނީ؟" މިއީ ކުޑަކުއްޖަކު ކުރި އަދި ކޮށްފާނެ ސުވާލެކެވެ. ފަހަރެއްގައި ހުރިހާ ކުދިންނަކީ އުފެދޭ ހުރިހާ ސުވާލެއް ކުރާނެ ކުދިންނެއް ނޫނެވެ. އަދި އެކުދިންނަކީ، އަޅުގަނޑުމެން ގޭގައި ހަރަކާޔްތެރިވާގޮތުންނާއި ދެކެވޭ ވާހަކަތަކާއި އިވޭހާ ވާހަކައަކާއިމެދު ވިސްނާނެ ބައެކެވެ. ފަހަރެއްގައި އެހުރިހާ ވިސްނުމެއް އެކުދީން އަޅުގަނޑުމެންނާއި ހިއްސާ ނުކޮށްފާނެއެވެ. އެހެންކަމުން އެކުދިންނަށް މިނުރައްކާތެރި ޙާލަތް ބުނެދިނުމަކީ ނުހަނު ބޭނުންތެރިކަމެއްކަމުގައި އަޅުގަނޑު ދެކެމެވެ.

ދުނިޔޭގެ ކުޑަކުދިންނާއިބެހޭ ޖަމްޢިއްޔާ (ޔުނިސެފް) އިންވަނީ ކުޑަކުދިންނަށް މިކަމުގެ މަޢުލޫމާތު ދޭނެގޮތްތަކެއް ޝާއިރުކޮށްފައެވެ. ޔުނިސެފްގެ މައިވެބްސައިޓްގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ލިޔުމެއްގައިވަނީ ބެލެނިވެރިންނަށް ވަރަށްވެސް ބޭނުންތެރި ހުނަރުތަކެއް ބަޔާންކޮށްދީފައެވެ. 

ޔުނިސެފްއިން ބަޔާންކޮށްފައިވާގޮތުގައި ކުދިން މިފަދަ ކަންކަމާއިމެދު ސުވާލުކޮށްފިނަމަ އެކުދީންނާއިއެކު މިކަމުގައި ވަގުތުކޮޅެއް ހޭދަކުރާށެވެ. އެކުދިންނަށް ކިޔައިދޭށެވެ. ކަންކަން ސިއްރުނުކުރާށެވެ. އެކުދިންގެ އުމުރަށް ބަލައި އެކުދިންނަށް ވިސްނޭގޮތަށް ކިޔައިދޭށެވެ. މިގޮތަށް ކިޔައިދޭއިރު ތިރީގައިވާ ކަންކަމަށްވެސް ސަމާލުކަންދިނުމަށްވަނީ އިރްޝާދުދީފައެވެ.

މިބަލި ނޫނަސް މިފަދަ ކޮންމެ ކަމެއްގައިވެސް ކުއްޖާ ސުވާލުކުރާނަމަ ކުއްޖާގެ ވާހަކަތައް ކަނުލާ އަޑުއަހާށެވެ. ކުއްޖާގެ ވާހަކަތައް އަޑުއަހާ ހުޅުވިފައިވާ ( އާންމު) ސުވާލުތައް އެކުދީންނާއިކުރާށެވެ. އޭރުން އެކުދިންނަށް އެނގިފައިވާ މިންވަރު ދެނެގަނެވޭނެއެވެ. އެއަށްފަހު މިބަލިޖެހޭގޮތާއި ބަލިން ރައްކާތެރިވާނެގޮތްތައް އުމުރާއިގުޅޭގޮތުން ކިޔައިދޭށެވެ. ދުނިޔޭގެ އެއްވެސް މީހަކީ ހުރިހާ މަޢުލޫމާތެއް އެނގޭނެ މީހެއްނޫންކަން ކުދިންނަށް ވިސްނައިދޭށެވެ. އަދި ތެދުބަހުން ވާހަކަ ދައްކާށެވެ. ކުއްޖާގެ ސުވާލުތަކަށް އެނގޭ މިންވަރަކުން ތެދުވެރިކަމާއިއެކު ޖަވާބު ދޭށެވެ. ނޭނގޭނަމަ އޯގާތެރިކަމާއިއެކު ނޭނގޭ ބުނާށެވެ. ނުބައި މަޢުލޫމާތެއް ބުނެދެވިއްޖެނަމަ އޭގެ ނޭދެވޭ އަސަރު ކުދިންނަށް ކޮށްފާނެއެވެ. 

މީގެ އިތުރުންވެސް މިބައްޔަކީ ވަކި އުޅުމެއް އުޅޭތީ، ވަކި ޤައުމެއްގެ ކުއްޖަކަށްވީތީ، ވަކި ބަހަކުން ވާހަކަދައްކާތީ، ނުވަތަ ވަކި ޖިންސަކަށް އަދި ވަކި އުމުރަކަށް ޖެހޭ ބައްޔެކޭ ނުބުނާށެވެ. އޭގެ ބަދަލުގައި ބަލި ޖެހިފައިވާ މީހުންނަށް ހެޔޮދުޢާ ކުރުމަށް ބުނެދޭށެވެ. އެމީހުނަށް އޯގާތެރިވާން ދަސްކޮށްދޭށެވެ. ވަކިން ހާއްޞަކޮށް އެކުދިންނާއި އެހެންމީހުންގެ ޚިދުމަތުގައި ތިބި ފަރާތްތަކުގެ ހެޔޮކަން ވިސްނައިދީ އެކުދިންގެ ހިތްތަކުގައި އެފަރާތްތަކަށްވާ އިޙްތިރާމް އިތުރުކުރުވާށެވެ. އެމީހުންނަކީ ހާދަހާ ރަނގަޅު ބައެކޭ ބުނެދޭށެވެ. ބަލިވާ މީހުންނަށާއި އެހީބޭނުންވާ މީހުންނަށް އެހީތެރިވާ ވާހަކަ ބުނާށެވެ. 

ޔުނިސެފްގެ އިރްޝާދުތަކުގެ އިތުރުންވެސް އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެކުދީންލައްވާ ކުރެވިދާނެ މުހިއްމު ކަންކަން އެބަހުއްޓެވެ. އެގޮތުން އެކުދިންވެސް ބަލިވެދާނެ ކަމާއި ﷲގެ ރަޙުމަތްފުޅުން މިބަލިން ރަނގަޅުވާނެކަމަށްވެސް ވިސްނައިދޭށެވެ. މިބަލިން ސަލާމަތްވުމަށް ގިނަގިނައިން ވުޟޫކުރުމަށާއި ﷲއަށް ދުޢާކުރުމަށް ބުނެދޭށެވެ. މިގޮތުން ކުރެވިދާނެ ދުޢާތައް ކިޔައިދީ ދަސްކުރުވާށެވެ. އަދި ގިނަގިނައިން ޤުރްއާން ކިޔުމަށް ބާރުއަޅައި ކެއްސާ ކިނބިހި އަޅާއިރު އަނގަޔާ ނޭފަތް ނިވާކުރުމަށާއި ކިނބިހިއެޅުމުން ކިޔާ ދުޢާވެސް ދަސްކުރުވާށެވެ. ގެއިން ނިކުންނަންޖެހިއްޖެނަމަ ގެއިންނިކުންނައިރު އާއި ވަންނައިރު ކިޔާ ދުޢާވެސް ފަރިތަކުރުވާށެވެ. ރަނގަޅު ކާނާ ކެޔުމަށާއި ބޭނުންހައި އެއްޗެއް ކާން ނުލިބޭނެކަންވެސް ބުނެދީ ހުރިހާ ވައްތަރެއްގެ ކެޔުމަށް ކުދިން ހާނުވާށެވެ. މީގެ އިތުރުންވެސް ކެޔުމުގައި ގެންގުޅެންޖެހޭ އަދަބުތަކާއި އިސްލާމީ ރިވެތި އުޞޫތައް އެކުދިންނަށް ބުނެދީ ޢަމަލީގޮތުން ކުރުވާށެވެ. ގޭތެރޭގެ ކަންކަން ދަސްކޮށްދީ، ކެއްކުމުގައްޔާއި މިނޫންވެސް ދިރިއުޅުމުގެ ހުނަރުތައް ދަސްކޮށްދިނުމުގައި އެކުދީންނާއިއެކު ވަޤުތު ހޭދަކުރާށެވެ. މުނިފޫހި ފިލުވުމަށް އަޅުގަނޑުމެންވެސް ބޭނުންވާނެ ފަދައިން އެކުދީންނަށްވެސް އެފަދަ ފުރުޞަތުތައް ހުލުވައިދީ އެކުދީންނާއިއެކުގައިވެސް ކުޅޭށެވެ.

ގުޅޭ ލިޔުންތައް

އަޙްމަދު ޝަރީފް

Ahmed Shareef

އަޙުމަދު ޝަރީފަކީ ފައިނު ސްކޫލްގައި ވަޒީފާ ޢަދާ ކުރަމުންގެންދާ މުދައްރިސެކެވެ. އަދި ރައްޔިތުންގެ ދީނީ ހޭލުންތެރިކަން އިތުރުކުރުމަށް ރަށު ފެންވަރުގައި އިސްވެ އުޅުއްވާ ފަރާތެކެވެ.

މިލިޔުން ކިޔާލުމުން

0%
އުފާވި
0%
ދެރަވި
0%
ހިނިއައި
0%
ރުޅިއައި

1 ކޮމެންޓް

އިޖްތިމާއީ މިންގަނޑަށް ނުފެތޭ ކޮމެންޓްތައް ބަލައިނުގަނެވޭނެއެވެ.

އަލީ 5 years ago

މިދަނޑިވަޅާ ގުޅޭ މުހިއްމު ލިއުމެއް. ޝުކުރިއްޔާ ފައިނުއޮންލައިން ޓީމް

ރައްދު

އިޖްތިމާއީ މިންގަނޑަށް ނުފެތޭ ކޮމެންޓްތައް ބަލައިނުގަނެވޭނެއެވެ.

މީސްމީޑިޔާ

ނިޔުސްލެޓަރ

ކޮންމެ ދުވަހެއްގެ މަޤުބޫލު ޚަބަރުތައް ލިބިލައްވަން ބޭނުންފުޅުވާނަމަ ތިރީގައި އީމެއިލް ޖެއްސެވުމަށްފަހު ސަބްސްކުރައިބް ކުރައްވާ.

އެންމެ ފަސް

ހޯދަންބޭނުންވާ ބަސް ޖެއްސެވުމަށްފަހު އިންޓަރއަށް ފިއްތަވާލައްވާ